In 2010 komen we terug van een lange reis door Midden-Amerika. Prachtige landen met bijzondere natuurlandschappen. Maar ook veel bonen. Bruine bonen, soms gepureerd. De variatie was ver te zoeken. Daar tegenover staat dat we dagelijks genoten van heerlijke, verse sappen van exotische vruchten. Een jaar later vormen verse sappen een belangrijk onderdeel van het concept ‘Terrasmus’. De groene omgeving van het Erasmuspark vraagt tenslotte om gezonde, natuurlijke producten. Terwijl in Costa Rica de bananen en mango’s in veelvoud in de bomen hangen, hebben we in Nederland met ons klimaat geen andere keuze dan import.
Hoe om te gaan met vers fruit? Er is redelijk snel sprake van bederf en bovendien liggen de echte exotische vruchten als de acaí bes of de acerola kers niet in de schappen van de groothandel. Daarnaast wordt het fruit dat bij ons in de winkel ligt, geplukt als het nog niet rijp is. Vanwege de lange vervoersafstanden heeft dit een praktisch voordeel. Het betekent echter ook dat de smaak- en voedingsstoffen nog niet 100% ontwikkeld zijn als het fruit geplukt wordt.
Enigszins sceptisch maken we in 2011 kennis met Joost Snel, oprichter van Acaí Benelux. De aanblik van plastic zakjes met ingevroren fruit laat ons niet direct juichen van enthousiasme. Onze eerste vraag: “Hoe vers is vers?” wordt beantwoord door het proeven van een sap met mango en appel. De smaak brengt direct herinneringen boven aan een zonnig terrasje op Isla Bastimentos in Panama. Ons enthousiasme groeit en nadat er meer plastic zakjes worden open ‘gehakt’, zijn we overtuigd. Dit is lekker, dit is vers. Het verhaal achter het plastic zakje met bevroren fruit is als volgt: het fruit van Acai Benelux wordt pas geplukt als het rijp is. Hierdoor zijn de voedingsstoffen en smaak volledig ontwikkeld. Het fruit wordt geschild, ontpit en diep ingevroren. Op deze manier blijven de voedingsstoffen en smaak 100% bewaard.
Joost vertelt ons over zijn liefde voor capoeira, Brazilië en de acaí bes. Vrijwel direct wordt ons een sapcombinatie voorgezet met een donkerbruine kleur. Hoewel de aantrekkingskracht nog ver te zoeken is, zijn we bij de eerste slok overtuigd. Bijzonder lekker. De acaí bes behoort tot het selecte gezelschap van de ‘superfruits’, een term die sinds 2005 wereldwijd wordt gebruikt voor een aantal fruitsoorten die extreem gezond zijn. Deze marketingterm heeft ervoor gezorgd dat er in de koelingen van supermarkten een ruim aanbod is van sappen met powerfruits. Joost klinkt geërgerd, want hoewel de fabrikanten de consument anders doen geloven, zijn de sappen allerminst vers te noemen. Met interesse, maar ook enigszins sceptisch en naïef luister ik naar zijn betoog. Middenin alle Terrasmus voorbereidingen laat ik deze overvloed aan informatie wat naar de achtergrond verdwijnen.
In het tweede seizoen experimenteren we met twee nieuwe superfruits: acerola en graviola. Superfruits dragen bij aan het gezond blijven van cellen en goede orgaanfuncties. Dergelijke effecten uiten zich in het verbeteren van de vitaliteit, cognitieve functies, fysieke prestaties en verminderen het risico op chronische ziekten. Ik denk terug aan het betoog van Joost tijdens onze kennismaking en stel mezelf opnieuw de vraag: “hoe vers is vers?” Ik geloof inmiddels heilig in onze plastic zakjes met ingevroren fruit, maar hoe zit het nu eigenlijk met de sapvarianten in de supermarkt?
(Let op: vanaf hier neemt deze blog een ietwat fanatieke wending en kan het tijd worden om af te haken.) Allereerst hebben we de verse, pure sappen. Simpelweg het persen van fruit. Doordat deze sappen beperkt houdbaar zijn, pasteuriseren fabrikanten het sap om bacteriën onschadelijk te maken en de houdbaarheid te verlengen. Er worden geen ingrediënten of voedingsstoffen toegevoegd. Maar het merendeel van de fabrikanten gaat een stap verder met ‘sapconcentraat’. In dit geval ontrekt de fabrikant het water uit het verse sap in een vacuüm dampinstallatie bij een temperatuur van 25 °C. Het kleinere volume vergemakkelijkt het transport en verlaagt de transportkosten. Op de plaats van bestemming wordt het sapconcentraat aangelengd met water om het weer drinkbaar te maken. Daarnaast kunnen er additieven aan worden toegevoegd, zoals suikers en voedingsstoffen. Vervolgens wordt het sap gepasteuriseerd of er worden conserveringsmiddelen aan toegevoegd.
De vraag rijst: hoe erg is dit? Wat betekent het voor de vitamines van het oorspronkelijke fruit? Ik voel me inmiddels een fanatieke gezondheidsgoeroe en haal mijn favoriete sap uit de supermarkt: Acaí en Rode Bessen van Healthy People. Het pak heeft het volgende onderschrift: Bron van anti-oxidanten, Vitamine C en E. Tot dusver klinkt het behoorlijk gezond. De smaak haalt het niet bij onze eigen acaí variant in het Erasmuspark, maar is eveneens niet onaardig. Ik lees echter dat mijn favoriete supermarktsap niet de acaí bes in zijn verse vorm bevat, maar in de vorm van een sapconcentraat. Volgens voedingsadviesbureau El Mondo uit Leiden zitten er in geconcentreerd vruchtensap van de acaí bes nauwelijks vitamines en anti-oxidanten. Hun stelregel: superfruit is pas superfruit wanneer het om vers fruit gaat en niet wanneer het om fruit uit sapconcentraat of geconcentreerd vruchtensap gaat. In mijn favoriete supermarktsap blijken de vitamine C en E niet afkomstig van de acaí bes, maar worden deze kunstmatig toegevoegd. “Zolang vitamine C en E in de ingrediëntenlijst staan, worden ze tijdens de productie kunstmatig toegevoegd”, aldus het voedingsadviesbureau.
Een illusie armer, een hoop informatie rijker. De vraag “Hoe vers is vers?” blijkt inmiddels een vraag met een lang antwoord te zijn. Mocht je me deze vraag aan het verkoopluik van Terrasmus stellen, reken op een lang betoog of in het geval van drukte… op een URL verwijzing naar deze blog. Met volle overtuiging kan ik beloven dat de sappen bij Terrasmus 100% vers zijn. De ingevroren fruitpulp die wij gebruiken, is 100% fruit zonder toevoegingen. Wellicht is dit een kort en bondig antwoord?